Αρχαιοβοτανική
Από την αρχή της ανασκαφής στη Τούμπα Θεσσαλονίκης, το 1985, πραγματοποιείται εντατική και συστηματική δειγματοληψία δειγμάτων για τον εντοπισμό αρχαιοβοτανικών καταλοίπων.
Δείγματα λαμβάνονται από μη διαταραγμένες ενότητες, όπως δάπεδα, εστίες, φούρνους, πασσαλότρυπες, λάκκους, κατασκευές, πιθάρια, άλλα αγγεία και σκεύη. Η επεξεργασία των δειγμάτων γίνεται με ειδικά κατασκευασμένη μηχανή επίπλευσης η οποία, με τη βοήθεια της ροής του νερού και της χρήσης ειδικών κοσκίνων (μικρότερο άνοιγμα βροχίδος 300μ) και σήτας, χρησιμοποιείται για τη συλλογή καταλοίπων φυτών και άλλων βιοαρχαιολογικών καταλοίπων καθώς και μικροευρημάτων μη ορατών κατά την ανασκαφή (π.χ. μικρές χάντρες).
Η μελέτη του αρχαιοβοτανικού υλικού από την Τούμπα Θεσσαλονίκης ξεκίνησε ως διδακτορική διατριβή από την πρόωρα χαμένη Μαρία Μαγκαφά και συνεχίζεται υπό την επίβλεψη της αναπληρώτριας καθ. Σ.-Μ. Βαλαμώτη η οποία εκπαιδεύτηκε στην επίπλευση σε αυτή την ανασκαφή ως προπτυχιακή φοιτήτρια (φωτο). Το υλικό αποτελεί αντικείμενο μιας μεταπτυχιακής εργασίας (Κοτσαχρήστου 2008) και δύο διδακτορικών διατριβών που βρίσκονται σε εξέλιξη από τις υποψήφιες διδάκτορες Ευγενία Γκατζόγια και Αγγελική Καραθάνου. Συνολικά από την Τούμπα έχουν μέχρι στιγμής εξεταστεί πλήρως ή προκαταρκτικά 1199 δείγματα. Η μελέτη 351 δειγμάτων φάσεων της ΜΕΧ και ΥΕΧ, από την αρχαιολόγο/αρχαιοβοτανολόγο Δήμητρα Κοτζαχρήστου προερχόμενων από την πλαγιά της Τούμπας από τα κτίρια Μ (σκάμματα 032, 052, 053) και Η (σκάμμα 054) αποκάλυψε μια ποικιλία ειδών φυτών που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι του οικισμού. Στο υλικό αναγνωρίστηκαν τέσσερα είδη δημητριακών και τέσσερα είδη οσπρίων. Το μονόκοκκο σιτάρι ( Triticum monococcum L.), δίκοκκο σιτάρι (Triticum dicoccum Schubl.), «νέου τύπου» σιτάρι και κριθάρι (Hordeum vulgare vulgare L.) θα πρέπει να αποτελούσαν σημαντικό τμήμα της διατροφής των κατοίκων του οικισμού. Τα όσπρια που αναγνωρίστηκαν περιλαμβάνουν φακή (Lens sp.), λαθούρι (Lathy russativus L.), κουκιά (Vicia faba L.) και ρόβι (Vicia ervilia (L) Willd.). Επιπλέον εντοπίστηκαν φρούτα και καρποί, όπως σταφύλια (Vitis vinifera L.) και βελανίδια (Quercus sp.).
Το κριθάρι και το σιτάρι εντοπίστηκαν σε αμιγείς συγκεντρώσεις σε διαφορετικές περιοχές εντός των δύο συγκροτημάτων και αυτό υποδηλώνει την ξεχωριστή καλλιέργειά τους και αποθήκευση. Η μεγάλη ποικιλία των σπόρων ειδών της άγριας βλάστησης που βρέθηκαν στα δείγματα, μαζί με λέπυρα δημητριακών, υποδηλώνει είτε την καύση κοπριάς, παραπέμποντας στα βοσκοτόπια του οικισμού, είτε την παρουσία ζιζανίων στα χωράφια του οικισμού. Η μελλοντική μελέτη τους αναμένεται να αποκαλύψει όψεις των καλλιεργητικών πρακτικών κατά τη διάρκεια της εποχής του χαλκού.
