Στρωματογραφία - Χρονολόγηση

Η θέση της Τούμπας Θεσσαλονίκης χαρακτηρίζεται από μια ιδιαίτερα πολύπλοκη στρωματογραφία. Στα σκάμματα της πλαγιάς οι παλιότερες επιχώσεις ανήκουν σε αλλεπάλληλα δάπεδα και στρώματα χρήσης της Μέσης Εποχής του Χαλκού, που τα διαδέχονται πλουσιότερες επιχώσεις της πρώιμων και ψηλότερα των ύστερων φάσεων της Ύστερης Εποχής του Χαλκού.

 Όλα αυτά καλύφτηκαν τελικά από τις επιχώσεις της ιστορικής περιόδου. Η κατοίκηση κατά τη Μέση Εποχή Χαλκού (οικοδομικές φάσεις 14-9) χαρακτηρίζεται από τη χρήση μονόχρωμης κεραμικής με σημαντική ποικιλία σχημάτων.

Με την αρχή της Ύστερης Εποχής Χαλκού (φάσεις 8-6) η κατοίκηση περιορίστηκε στα υψηλότερα άνδηρα της θέσης. Η κεραμική εμπλουτίστηκε με μικρό αριθμό διακοσμημένων αγγείων (εγχάρακτη στη φάση 7, εγχάρακτη, αμαυρόχρωμη και ένα μυκηναϊκό όστρακο ΥΕ ΙΙ στη φάση 6)[1]. Στις νεότερες φάσεις της Ύστερης Εποχής του Χαλκού φαίνεται ότι, βάσει της μελέτης της διακοσμημένης τροχήλατης κεραμικής, ο αριθμός αγγείων ΥΕ ΙΙΙ Β παρέμεινε μικρός στη φάση 5. Πολύ περισσότερη ήταν η τροχήλατη κεραμική στις φάσεις 4-2Α (ΥΕ ΙΙΙ Γ πρώιμη και μέση, στις τέσσερις υποφάσεις της 4, ΥΕ ΙΙΙ Γ μέση και ύστερη και ίσως υπομυκηναϊκή στις φάσεις 3 και 2Β, πρώιμη ΠΓ με διακόσμηση ομόκεντρων κύκλων στη 2Α)[2].

Επιφανειακά μόνο στη κορυφή της Τούμπας διατηρούνται κάποιες επιχώσεις της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου.

[1] Ψαράκη, Κ. (2004). Υλική και κοινωνική διάσταση του στιλ της κεραμικής: η χειροποίητη κεραμική της εποχής του χαλκού από την Τούμπα της Θεσσαλονίκης. Διδ. διατριβή. Φιλοσοφική Σχολή: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης http://cds.lib.auth.gr//archive.shtml?base=Griza&id=gri-2004-444. Andreou, S. & Psaraki, K. (2007) Tradition and innovation in the Bronze Age pottery of the Thessaloniki Toumba. In The Struma/Strymon River Valley in Prehistory. Proceedings of the International Symposium "Strymon Prehistoricus", 27 September to 10 October 2004. Blagoevgrad, ed. M. Stefanovich, H. Todorova & G. Ivanov. In the Steps of James Harvey Gaul, vol. 2, pp. 397-420. Sofia.

[2] Andreou, S. (In press) Stratified wheel made pottery deposits and absolute chronology of the LBA to the EIA transition at Thessaloniki Toumba. In LH III C Late and the Transition to the Early Iron Age. International Workshop Organized by the Osterreichische Akademie der Wissenschaften. 23-24.2.2007, ed. S. Deger-Jakotzy & A. Baehle, pp. 15-40. Wien: Verlag der Österreichen Akademie der Wissenschaften.